Sloop en vernieuwing: Een illusie van vooruitgang
In zowel Denemarken als Nederland zien we dat overheden hard optreden tegen achterstandswijken. Flinke investeringen worden gedaan om zogenaamde ‘gettowijken’ op te knappen: sociale huurflats worden gesloopt, er komen koopwoningen en welgestelde bewoners worden aangetrokken. Op het eerste gezicht lijkt dit een slimme strategie om problemen als werkloosheid, armoede en criminaliteit te bestrijden.
Maar wie beter kijkt, ziet een ander verhaal: dezelfde wijken zijn decennialang door hun eigen bewoners onleefbaar gemaakt. Door een combinatie van gebrek aan integratie, werkloosheid en een cultuur van afstand tot de bredere samenleving ontstaan er hardnekkige problemen die telkens weer de kop opsteken. Het gevolg? De overheid blijft repareren, maar echte verbetering blijft uit.
Het cultuurprobleem: Waarom de ellende steeds terugkomt
De aanpak richt zich vooral op stenen en woningen, terwijl het probleem diepgaander is. Binnen deze gemeenschappen heerst vaak een cultuur waarin normen en waarden rondom werk, onderwijs en participatie minder serieus worden genomen. Dit leidt tot wanorde en onveiligheid, niet alleen in Denemarken, maar ook in Nederland.
De chaos in het land van herkomst van veel migranten is vaak een directe weerspiegeling van deze houding. Het is een ongemakkelijke waarheid, maar zolang de cultuur en het gedrag niet veranderen, blijven wijken onleefbaar. Het is daarom symptoombestrijding om alleen wijken te renoveren zonder bewoners ook werkelijk mee te nemen in verandering.
Nederland kent hetzelfde probleem
Ook in Nederland zien we dit patroon terug. Wijken als de Schilderswijk in Den Haag of bepaalde delen van Rotterdam kampen met vergelijkbare problemen: hoge werkloosheid, lage schoolprestaties en sociale uitsluiting. Ook hier probeert de overheid met stadsvernieuwing, sloop en herontwikkeling een leefbare wijk te creëren. Maar zolang er niet wordt gewerkt aan integratie, opvoeding en werk, blijft het dweilen met de kraan open.
Wat is de oplossing?
De oplossing ligt niet alleen in stenen, maar in mensen. Investeringen in educatie, werkgelegenheid, taalvaardigheid en het doorbreken van negatieve patronen zijn cruciaal. Pas wanneer bewoners zich verantwoordelijk voelen, meedoen aan de samenleving en de regels respecteren, kan er duurzame verbetering komen.
Zolang dit niet gebeurt, blijft het beleid een herhaling van zetten: nieuwe flats, nieuwe bewoners, en over twintig jaar opnieuw dezelfde problemen. Het is tijd dat Denemarken, Nederland en andere landen dit onder ogen zien en durven investeren in de mens achter de woning.